INFORMATIO SUPER DUBIO

ARIMINEN.

Beatificationis et Canonizationis

VEN. SERVI DEI

GREGORII CELLI

Sacerdotis Professi Ordinis Eremitarum S. Augustini Beati nuncupati

INFORMATIO

SUPER DUBIO

An sit signanda Commissio Introductionis Causae in casu et ad effectum etc.

E.me et R.me D.ne

1. Inter complures Dei Famulos, qui Eremiticum D. Augustini Institutum amplectens, omni virtutum laude floruere, quique propterea ob famam Sanctitatis cultum immemorabilem ex populorum pietate et Religione acceperunt, non infimum locum obtinet VEN. DEI SERVUS GREGORIUS CELLI, ejusdem olim Instituti Alumnus, et Sacerdos, qui voluntaria paupertate, poenitentia, verbi Dei praedicatione, morumque sanctitate magnum reliquit posteritati eximiae virtutis exemplum. Hujus propterea cultum cum jam diu ab Apostolica Sede Reverendissimus P. Franciscus Xaverius Vasquez, ejusdem Instituti Generalis Prior, comprobari desideraret, Eminentissimos Patres enixe rogavit, ut ejusdem Servi Dei Causam in Sac. Rituum Congregationem introducere dignaretur, absque interventu Consultorum, ut ex Dispensatione Sanctissimi Domini Nostri, de qua in Summario Additionali num. I. Cumque de ea introducenda in Congregatione diei 3 Martii anni 1761 ageretur, ab Eminentissimis Patribus animadversum est, non satis famam Sanctitatis ejusdem Servi Dei tam in vita ipsius, quam post obitum Dictis Testium probari, quamquam bina illa requisita ad Causam quamcumque hujus generis introducendam necessaria extarent, cultus scilicet nullo tempore interruptus, et Regum, magnorumque virorum preces, quorum Epistolas eidem Eminentissimo Card. Causae Relatori eo etiam tempore tradidimus. Quare cum Dicta Testium deficerent, quae clare et perspicue famam Sanctitatis declararent, ab Eminentissimis eisdem Patribus decretum est. Dilata, et conficiatur Processus super fama Sanctitatis ad formam Decretorum.

2. Obtemperare huic sapientissimo Decreto pro rei gravitate curavimus, qua potuimus diligentia, et sedulitate, sed cum clar. Mem. Eminentissimus Card. Ludovicus de Valentibus, Episcopus Ariminensis, tunc esset primis Ecclesiae suae curis mognopere occupatus, ac paullo post infirma valetudine graviter affectus fuerit, Processus super fama Sanctitatis, ut ab hac Sacra Congregatione decretum est, absolvi usque in praesentia minime potuit; postremam enim eidem manum tandem apposuit hodiernus Ariminensis Episcopus illius Successor, per quem ad Urbem eo transmisso, et ad formam Decretorum referato et recognito, in hodierna Congregatione, precibus iterum humillime petimus, ut Causam, de qua agimus, introducere Eminentissimi Patres dignentur, quemadmodum ex eorum justitia, et insita in Servos Dei religione futurum putamus.

3. Ne autem id frustra petere videamur, sed pro merito miraculorum, et laude virtutum, quibus Ven. Dei Servus Gregorius Celli famam Sanctitatis tum vivus, cum mortuus est confectus, liceat nobis, Eminentissime Pater, ea praemittere resiquisita, quae ad ejusdem Causae commendationem necessaria esse jam constat; primum scilicet; quod ad famam Sanctitatis spectat: alterum vero, quod in precibus Regum, et Magnorum virorum versatur, quorum nomina in Summario Additionali num. 2, descripta dabimus.

4. Famam profecto Sanctitatis Servi Dei firmam esse adeo, et constantem, ut nullo unquam tempore interrupta ea fuerit, ex quo poenitentiae, humilitatis, caeterisque Christianis virtutibus clarere coepit, usque in praesentem diem, quo miraculorum gloria maxime viget, quam quidem famam Sanctitatis populus Veruchensis perpetuo ab illius obitu servavit, et modo etiam retinet constantissime, abunde comprobamus, tum antiquitatis monumentis, quibus neque certiora inveniri posse confidimus, neque antiquitate majora, cum Testium Dictis, quae ad fidem faciendam in praesenti Summario ex gemino Processu Arimini Ordinaria auctoritate confecto diligenter collegimus; quae quidem modo praetermittimus, ut vitam, resque gestas Servi Dei commodius enarrare possimus, et famam Sanctitatis ab ipsius origine perspicue ostendamus.

5. In colle parum edito, et ab Arimino Emiliae Civitate decem millibus passuum dissito, positum est Oppidum, quod Veruchium, sive, ut vetus Scriptor, Veruculum nuncupatur, satis amplum, atque vetustum. Hoc in loco Servus Dei Gregorius primam lucem aspexit. Patrem habuit Johannem Thomae de Cellis filium, generis nobilitate, et juris scientia illustrem, Matrem vero Annam paris nobilitatis foeminam, Alberti Corradi filiam, ob eximias animi virtutes summe laudabilem. Eodem, quo in lucem editus est, anno 1225, e Sacro Baptismatis fonte in templo S. Martini eductus fuit, Honorio III Summo Pontifice, et Familia de Malatestis Oppidi, et finitimorum locorum Principe. Paucis superstes annis fuit, postquam liberum suscepit, Johannes pater; nam triennii aetatem attigerat puer, cum ille excessit e vita, relicta posteris non vulgari virtutis, rectaeque vitae opinione, praesenti Summario num. I, § 53, et 54. Sane si Rhetorum modo praecepta sequi liceret, ut majores ejus, qui laudandus est, eorumque gesta altius repetantur, quo scilicet paternis virtutibus illustrior reddatur, non minimus hic locus esset ad Servi Dei laudes retexendas: sed cum corporis bona, quae non virtute, sed fortuna contingunt, in laudibus animae non requiramus; nec virtutes, nec vitia parentum liberis tribuimus, ex quo in Christo renascimur.

6. Itaque ut ad puerilem S. D. aetatem regrediamur, cum fortitus fuisset animam bonam, jamque in eo apparerent signa virtutis, piissimae Matris consilia, quae per aetatem ferre poterat, et religionis exempla sequebatur. Haec enim Apostoli I Timot. 5 monitum secuta, viduitatem Christianis moribus dignam servare sese posse putavit, si speraret in Deum, et instaret obsecrationibus, et orationibus nocte ac die, ne in deliciis vivens mortua esset, sed ut in operibus bonis testimonium haberet, filium educaret. Cum igitur, quem unicum genuit, summo studio, curaque excolendum susceperit, ut omnium virtutum genere Deo gratum, et optatum efficeret, illum propterea ad pietatem instituebat, et Orationis assiduitatem, ut scientiam Sanctorum obtineret. Tam domi, quam in sacris aedibus, cum puer necdum verba expedite elicere posset, junctis manibus, flexisque genibus, orare docebat, ut precibus, et innocentia Dei sibi praesidium mereretur. Timor Christianae prudentiae piam Matrem invaserat, ne ille cum aetate adolesceret, a semita virtutis deflecteret; propterea, inquit auctor vitae, pro eo eidem Altissimo, Sanctisque Augustino et Monicae, ac gloriosissimae Mariae Consolationis continuas effundebat preces, dicabatque parvum puerum. Summ. D. num. I, § 55.

7. Maternis votis, et curae respondit Servi Dei ingenium, et specimen futurae virtutis, quam aetate augebat, Summario loco citato. Studia literarum interea non praetermisisse putamus, ne se ineptum efficiter, aut rudem, si ad munia quaecumque, sive dignitates accederet, quas pro ipsius familiae nobilitate consequi posset, aut ad reipublicae negocia, sive domesticas curas animum intenderet. Cum autem pia Mater ipsius animum pertentaret, num seculares curas diligenter, et Patris, ac majorum suorum gloriam virtute, et jurisprudentia partam etiam acquirere, et per se ipse augere vellet; an vero fluxa haec seculi ornamenta contemnere, ut unice Deo vacaret, dignam praestanti viro sententiam protulit, terrenis sese curis implicari nolle, ideoque Eremiticum S. Augustini Institutum profiteri sibi in animo esse, ut facilius, meliusque virtutis bravium acciperet.

8. Cum vero Mater, ut eum magis in suscepta virtute confirmaret, ac tenacem propositi redderet, quaesierit, quidnam de paternis, et Familiae bonis haereditario jure acceptis agere vellet; ille prudentiae, fideique praeceptis eruditus, cum nihil in hac peregrinatione habeamus, inquit, sed quaecumque nobis obveniunt, ab omnium bonorum auctore Deo proficiscuntur, eidem propterea restituendas esse, ad quem pertinent, egregia liberalitate respondebat: quo satis dilucide significabat, nulla se earum rerum voluptate retineri, quibus homines vulgo sese tradere solent. Cum vero illa rursus peteret, ut eo amplius ipsius animum experiretur, num liberorum amore teneretur, ideoque honestas nuptias expeteret, ut liberos susciperet, quibus majorum suorum Familiam, nomenque conservaret, quo tamdem efficeret, ut avorum gloriam perpetuam posteritati tradederet; haec minimi habuit humanae prudentiae momenta, quibus homines plerumque commoveri solent, et securam virtutis semitam deferunt, ad quam internis animi affectionibus forte incitantur: quapropter ut se dignum Christi discipulum ostenderet, elegans sane cum gravitate responsum dedit, prolem, inquit, satis acquirit, qui januas Paradisi ingredi dignus efficitur: ubi proles sanctae conspiciuntur, ubi aeternus Deus, aeternus amor et aeterna quies inhabitant. Summ. Num. I, §. 13 et 56. Haec revera ex eo Divinae sapientiae consilio sententia proficiscitur, Luc. 14.33 = qui non renunciat omnibus, quae possidet, non potest meus esse discipulus.

9. Verum non illi satis fuit divitias, paternae domus gloriam, bonorum copiam et seculi voluptates, atque honorum cupiditates contemnere, nisi totum se Jesu Christo traderet: excedunt sane haec Divinae Philosophiae dogmata, longeque superant veterum Philosophorum praecepta, hi enim, inquit S. Eucherius epist. Paren. Sapientiae nomen usurpabant, nos vitam. Divitias illi etiam contempsere, sed non ea ratione, ut moribus justitiam sequi se demonstrarent: affectus tuus, inquit Ambros. Lib. I, offic. Cap. 30, nomen imponit operi tuo: quomodo a te profiscitur, sic aestimatur. Itaque ut animum a divitiis, et Familiae bonis avverteret, cum XV aetatis annum ageret, Eremiticum S. Augustini Institutum suscepit, quo nullum aptius sibi, et ad sanctiorem vitae rationem ineundam accomodatum arbitrabatur. Adolescentis filii illustre virtutis exemplum secuta est pia mater: quare ne ab illius Instituti disciplina discederet, S. Monicam sibi imitandam proposuit parentem, et viduam, quapropter nigris se vestibus iuduit quadragesimo quinto aetatis anno perfuncta, de ipsius, ac liberi aeterna felicitate sollicita, Summ. d. num. I § 56 et 57.

10. Ut autem ambo re perficerent, quod animo statuerant, deductam ex bonis pecuniam in pauperes erogare caeperunt, sed eorum cura, et studium praecipuum fuit, ut Eremitici Instituti Religiosi Viri domum haberent, quo melius, et commodius Deo servitutem praestarent, et populorum saluti procurandae insisterent. Itaque pia Mater huic rei locum deligit, sacram scilicet, sed humilem Aedem, quam sodalitas Sanctae Mariae, quae Consolationis nuncupatur, construxerat; eidemque, Virgini dedicaverat, fundum propterea emit, quidquid ad Sodales spectabat, qui Eremitis, inquit vitae Auctor, jus aedificandi et habitandi, ac omnia jura cesserunt. Domum propterea quinque annorum intervallo absolvit, eamque multis muneribus, et opibus tam suis, quam Filii locupletavit, Summ. num. I, § 17 et 59. Quo tandem ostenderent, nulla sese humanarum rerum cura retineri, aut cupiditate, quo expeditiores essent, cum ex hac vita demigrarent, et ad superos conscenderent. Paupertas enim, si est voluntaria, cum virtute coniungitur, ut S. Petrus Chrisologus inquit Serm. 28, virtutum omnium est parens et socia.

11. Cum ad virtutem propterea consequendam egregius adolescens niteretur, magnosque progressus faceret, Eremiticum Institutum summa animi jucunditate professus est; sed cum ad Sacerdotium suscipiendum se compararet, animi innocentiam, mentis simplicitatem omnium virtutum praesidio communire viluit, orationis praesertim assiduitate, vigiliis, et corporis castigatione, qua in primis castitatem servaret: noverat enim praeceptum Domini Luc. 12.35 = sint lumbi vestri praecincti et lucernae ardentes in manibus vestris. Praecingendam sibi esse propterea et comprimendam cupiditatem animadverterat; nam baltem castitatis sciebat esse Insigne militiae Christi. Sacerdotio igitur suscepto, humilitatem plurimum dilexit, obedientia vero, suique abnegatio fuere sibi in deliciis, quod bonum esse sciret, ut S. Hieronymus animadvertit epist. ad Demetriad., obedire maioribus, parere praefectis; et post regulas scripturarum vitae suae tramitem ab aliis discere, nec praeceptori uti pessimo, scilicet praesumptione sua = His virtutibus ornatus, cum latere jam non posst, suaeque sanctitatis opinione notus esset, atqve praeclarus, populi admiratione, et virtutis exemplo commoti, illum vulgo Beatum nuncupare solebant, Summ. d. num. I, § 61 et num. 2, § 5. 6 et seqq.

12. Sed quia perfectorum vera justitia est, ut nunquam praesumant, se esse perfectos, ne ab itineris nondum finiti intentione cessantes, ibi incidant in lapsus periculum, ubi proficiendi deposuerint appetitum; propterea noster Dei Servus cum illud memoria repeteret Apostoli Joannis = qui iustus est, iustificetur adhuc et qui sanctus est, sanctificetur adhuc = ad omnes omnino virtutes pia cupiditate contendebat; ut aliquo continenter omolumento justitiam, quam tanto studio expetebat, in dies augeret. Itaque cum singulas virtutes excoleret, illam maxime dilexit, quae summa omnium est, atque princeps, charitas in Deum, et proximum: illum eximio mentis ardore diligebat, hunc autem operibus misericordiae, et praesertim eximia voluntate, qua omnium salutem animarum desiderabat. Id ut facilius consequeretur, ad praedicationis munus totum se convertit; quare Superiorum facultate populos Divinis institutis et virtutibus erudire coepit, ut non minus verbis, quam exemplis magister esset aeternae veritatis. Animadverterat plerosque non tam mentis iniquitate, quam Divinarum rerum ignoratione peccare, et cum intelligeret, eam regulam disciplinae, ut inquit S. Augustinus serm. I, apud Sirmond., maxime necessariam esse viro Christiano, ut verbum Dei audiat, cum est hoc seculo, et attendat eum, qui venit secundum salvare primo per misericordiam, et posta discutere per iudicium, eo quod, ut alio in loco monet, verbum Dei est noster potus et cibus: ideo hunc panem quaerentibus parvulis frangere ea ratione constituit, quam Sancti Patres, quos imitari decreverat, ad populorum salutem saluberrimam judicaverant.

13. Itaque tam publicis, quam privatis exhortationibus quemlibet ad virtutis semitam deducere nitebatur, tantoque mentis acumine, ac doctrinae ubertate publicas conciones habebat, ut nunquam sine animarum lucro recederet: complures enim ejus fervore, et Divini Spiritus aestu, quo in dicendo flagrabat, incitati, vitia deserere, et poenitentia veteres sordes diluere curarunt, ut virtutibus inde animum exornarent. Omnes propterea ad rectam vitae rationem Christiano homine dignam revocabat, omnes denique complectebatur, ac si omnium sibi cura delata esset, Summario num. I, §§ 21.22 et 62. Hac igitur charitate inflammatus, omnia omnibus factus est, patiens, benignus, non quaerens, quae sua essent, sed quae Jesu Christi: nec mirum, omnia enim huius causa dimiserat, et ut praedicationem more Discipulorum Christi felicius, et aptius ageret, non possedit aurum, neque argentum, neque pecuniam, Matth. cap. 10.19, sed omnia haec humanae mentis oblectamenta Religiosis sui Eremitici Instituti tradiderat, ut sacrarum rerum usui esse possent, quemadmodum paulo ante demonstravimus § 10.

14. Fidem vero, ex qua justus vivit, quaeque per dilectionem operatur, quacumque ratione potuit, adversus serpentes ea aetate haereses tam publicis concionibus, quam privatis disputationibus asservit. Complures in Italia Haeretici cujusque generis ea aetate versabantur: eorum, qui Arimini erant, princeps, et paene auctor fuerat quidam Buonavilla, qui D. Antonio necem veneno paraverat, quique hujus illustris Thaumaturgi rationibus persuasus, et devictus ad Ecclesiam rediit, et Catholicam Communionem, quoad vitam duxit, constanter retinuit, Summario dicto num. I, § 62, Auctor Anonym. S. Anton. cap. 2, num. 10, ex Codd. mss. apud Dan. Papebroch. Act. Sanct. Ad d. 13 Maii tom. 2. Ex Surio et Annal. Wadingi, qui de haereticis Arimini, aliisque, qui complures Italiae Urbes contaminaverant, fidem faciunt. Hic Arianam haeresim, aliarum etiam erroribus fortasse intermixtam docuerat, Summ. loc. cit. Ejus igitur noster Dei Servus auditores, et discipulos est infectatus, eorumque dogmata funditus evertere curavit: quorum complures vi veritatis coactos ad Ecclesiae societatem deduxit.

15. Sed cum haeretici, ne conceptum ob mentis, pertinaciam errorem deserant, cum rationibus sese destitutos sentiunt, furore et rabie ad fraudes et maleficia impellantur, de evertendo Dei Famulo conjurarunt. Noverant, aliquos ex suis Eremitici Instituti Fratres in eum male affectos esse, et invidia virtutis de illo conqueri. Mortales exuvias jam exuerat pia Mater: hanc propterea occasionem nacti, illum domo, quam paternis opibus aedificaverat, expellere, et exulare constituunt: quapropter calumnia, falsisque accusationibus jactatum alio proficisci jubent, aliasque sedes longe sibi deligere, Summario dicto num. I, §. 62, ad fin. Sed cum in magna domo inquit Apost. 2 ad Timoth. cap. 2.20, non solum sint vasa aurea, et argentea, sed et lignea, et fictilia, et quaedam quidem in honorem, quaedam autem in contumeliam: propterea animadvertens Dei Servus, quod fortasse justi, bonique suae Domus, fuique Instituti Fratres improborum factione contaminati fuerunt, et tempestatem esse commotam, sese in mare proici consensit, ut sedaretur, ne omnes una perirent. Quo profecto quanta esset in proximum charitate, quantaque humilitate, patientia, et obedientia praeditus, hoc uno praesertim exemplo satis ostendit. Non est apud Superiores Ordinis de injuria Fratrum suorum, et ingrato animo conquestus, sed humilitatem, et obedientiam praeseferens, sponte cessit, et adversarios suos charitate complexus, paternam domum et patriam non invitus deseruit, quod sciret, nullam nos hic habere manentem civitatem, sed conversationem nostram in Coelis esse.

16. Superiorum propterea facultate Romam recta contendit: verum ne Urbis frequentia, et mundi illecebris, plausuque delectaretur, ad Sylvas, Montesque Reatinos iter convertit, ubi coelestium rerum meditationibus, asperam licet, suavem tamen, et jucundam vitam duceret: sed cum accepisset, in Monte Carnerio, sive Columbo, qui, ut Wadingus refert, ita ob fontem, qui ex ejusdem Montis acumine defluit, Columbus nuncupatur, complures Dei Servos esse, qui eremiticam vitam agebant, quique proximi erant Domui Fratrum Instituti S. Francisci, cum illis una esse statuit, ut illorum exemplis, et vivendi ratione facilius asperum vitae genus aggrederetur, Summario dicto num. I, § 63.

17. Hic qua corporis maceratione, vigiliis, ac tandem diligenti poenitentia sese exercuerit, ut humani generis hostem superaret, ex illis maxime ferreis cingulis percipi potest, quibus lumbos cingebat, quique in sepulchro inventi sunt, ibique etiamnum intuentium admiratione servantur. Assidua igitur coelestium meditatione, et virtutum omnium cultu in abditis locis illis vitam traduxit usque ad summam senectutem. Morti proximus Sacramentis refectus, Fratres suos rogavit, ut exanime corpus lignea capsa inclusum in patriam mitterent: quo sane testatum voluit, qua charitate eos diligeret, qui eum injuste vexaverant: neque ab eorum Instituto, quod tanta pietate professus fuerat, discesserit, quamquam Eremiticam vitam nullis obedientiae legibus constrictus, neque domus cujusquam septis inclusus transegerit. Itaque magis naturae viribus destitutus, quam morbo correptus, meritis, ac virtutibus cumulatus, extremum vitae spiritum placidissime edidit, annum agens decimum octavum supra centesimum, die IV Maii aerae Christianae MCCCXLIII, Clemente VI Summo Pontifice, Summario loco cit.

18. Mirabilis quidem Deus est in Sanctis suis: coepit enim miraculis tamquam certissimis aeternae suae felicitatis argumentis clarescere. Factis enim Christiano more exequiis, et in capsa lignea, ut ipse voluerat, composito corpore, indomita mula fortuito occurrit, cui sacrum onus a Fratribus imposfitum fuit: illa vero nullo duce, neque itineris comite Ariminum versus contendit, et Veruchium ingressa ad fores Fratrum Eremitici Instituti constitit, ut corpus ejus venerarentur, quem viventem contempserant. Cum ad Oppidum nobile amoris, et pietatis pignus accederet, Campanarum sonus ab invisibili manu editus est, quo populus primum perturbatus, ad forum accurrit, sed postea rei novitate commotus, et referata capsula, cum Dei potentiam, et Servi sui sanctitatem cognovisset, in summam sese laetitiam conjecit. Corpus inde in tempio S. Augustini, quod Servus Dei, ac Mater suis opibus construxerant, ut initio commemoravimus, digno honore conditum est, Summ. num. I, § 66.

19. Cultum Servus Dei continuo a popularibus suis est consecutus ob miraculorum, quae ipso intercedente Deus operabatur, frequentiam, et admirationem: quibus etiam incitatus ad pietatem in eum, et religionem augendam Galeottus Malatesta, qui Ariminum, aliaque finitima Oppida, Joanne XXII, Summo Pontifice, invaserat, sepulchrum marmoreum, in quo Dei Servi corpus conderetur, excitavit: quod in aede, quam in honorem ejusdem Servi Dei construi mandaverat, collocavit, positis Imaginibus Deiparae, S. Nicolai, ipsiusque Dei Servi, ibique erecto stemmate Familiae de Malatestis. Sed cum miraculis in dies fama Sanctitatis undique notior esset, et populi ad eum colendum confluerent, idem Galeottus Malatesta de eo in Beatorum albo describendo cogitavit: qua de re Innocentium VI rogavit, ut cultum eidem indulgeret, quo major esset, atque constans in eundem Servum Dei populorum pietas, atque religio, Summario num. I, §§ 67.68.

20. Hujus Indulti Litterae in forma Brevis intra tumulum clausae fuere una cum pervetusta ipsius Servi Dei vita manuscripta, ab Auctore fortasse syncrono exarata: sed occasione, qua sepulcrum Servi Dei fuit reseratum, ut Corpus ornatiori tumba conderetur, tam Litterae in forma Brevis, quam vita mss. inde extractae fuere, sed negligentia, et dessidia utraque deperdita fuit: nec datum nobis est, ut Litterae saltem praedictae inveniri potuerint. De iis enim meminit san. Mem. Benedictus XIV suo de Canonizat. Sanctor. opere lib. I. cap. 20, num. 17 = Innocentium VI, inquit, cognita vita, et miraculis, beatificasse Gregorium Veruculensem, constat ex eius Apostolicis Litteris inclusis in Sepulchro Beati una cum ipsa vita, et miraculis, ut videri potest apud Bollandianos tom. I, Maii, pag. 536. Verum cum Apostolico hocce Indulto in praesentia uti non possimus, quod hujus solum notitia nobis nullum suffragium afferre possit, sed exemplar authenticum ad fidem faciendam necessarium sit ex hujus Sacrae Congregationis consuetudine, et disciplina: propterea ad Ordinarii probationem, et sententiam cultus immemorabilis confugimus, ut auctoritate Apostolica eumdem erga nostrum Dei Servum cultum comprebari obtineamus, quem olim fuerat Summi Pontificis auctoritate consecutus, quemadmodum auctor vitae perspicue testatur fide eorum Testium, qui tam Litteras Innocentii VI, quam vitam manuscriptam ex marmoreo tumulo educi vidisse palam profitebantur, Summar. num. cit., § 69.

21. Quanta Servus Dei Sanctitatis opinione tum Veruchii, aliisque in locis finitimis, cum Arimini floreret, ex ea populorum religione intelligitur, qua illum tum privatis precibus, tum publicis supplicationibus ejus praesidium etiamnum continuo rogant, non tam in cujusquam necessitatibus, sed in omnium calamitatibus, praesertim si arva pluvia carent, aut segetes futuram Annonae caritatem designant: et postremo si aeris tempestates omnium frugum interitum minitantur. Non omnia hic recensere miracula volumus, quae mirabilis Deus Servi sui intercessione tam quoad corporum sanationes, quam quoad publicas calamitates avertendas efficere solet, quoniam longum id nimis esset, atque molestum; neque illa, quae novissime patrata, et authentice conscripta contigere, sed aliqua ex iis, quae ex Instrumentis notarialibus Daniel Papebrochius tom. I, Sanctorum Maii exscripsit a pag. 537 ad pag. 548, quaeque extant compulsata in Proc. a fol. 124 ad 175.

22. Equidem Veruchensis populus studio, et diligentia poena singulari miracula, quae admirationem cum devotione in Servum Dei conjunctam excitare possent, Notariorum fide posteritati commendare voluerunt: quapropter miracula, quae tum in Processu, cum a Bollandianis fuere conscripta, omnia publici Notarii fide praedita sunt, non autem simplici Scriptorum enarratione.

23. Quod igitur primum Hieronymus Cellius ejusdem Oppidi Veruchii publicus Notarius testatur, illud est, Diamantem, et Dorotheam foeminas Oppidi S. Marini Feretranae Dioecesis, ope Servi Dei sanitatem recuperasse, cum sese ad ejus sepulchrum venerandum devovissent; illam a vehementi, gravique oculi sinistri dolore, qui tumorem effecerat, et nulla medicorum opera levari poterat, sanatam fuisse. Alteram vero incognito, et maximo dolere in sinistro brachio vexatam, fuisse integrae sanitati restitutam, dum ferreum cingulum Servi Dei manu sustentaret.

24. Petrus Franciscus, Cantele nuncupatus, onnorum sexdecim adolescens, gravi morbo duobus, et ultra annis conflictatus, tabe, et sanie contaminatus, nervorum attractione, febri, et assidua corporis debiliate affectus fuit, ita ut nulla parte corporis ad naturae munia obeunda uti posset, sed aliorum opera uteretur, adeo ut Parentibus esset, post varia Medicorum auxilia, oneri, et gravi dolori: propterea tam Parentes quam caeteri Familiares Infirmum sindone involutum, et semianimem ad sepulchrum Servi Dei, fidei et spei innixi, detulertmt. Cum illum ante Aram deposuissent, Sacrarum Reliquiarum Custodem, ut Sacro Servi Dei Capite Infirmum tangeret, rogarunt. Ita effectum fuit. Nam infirmis artubus vix sacrum pignus admovit, continuo amissas vires recuperavit: evanuit ex membris macies: rediit pristinus sanguineus color, et ante Servi Dei sepulcrum positus, Omnipotentis Dei, illius intercessione, admirabilem pietatem, et misericordiam coram omni Populo confessus est, qui, profusis lacrymis Deum Maximum summis precibus laudavit. Sed cum ex diuturno morbo multa essent, quae in eo Infirmo pristinae sanitati restituenda erant, pluries Servi Dei opem rogavit, ut ejus auxilio integram sanitatem reciperet, quam tandem est confecutus.

25. Frater Joannes Antonius Para, ejusdem Eremitici Instituti Sacerdos, passus est, se continua et lethali febri correptum, nulla humana ope ab ea liberari potuisse, sed quo magis remedia adhibebat, eo gravius eodem morbo fuisse affectum. Quare desperata Medicorum opera, atque omnibus fere viribvs destitutus, e cubiculo fide animatus egrediens, et ad sepulchrum Servi Dei lento gradu accedens, in genua provolutus, ejus auxilium rogare coepit. Dum preces emittebat, maximam sudoris copiam a capite, ac toto corpore emisit, ita ut in terram deflueret, ac vestes etiam omnes madefaceret. In oratione, quam intimis cordis lacrymis effundebat, tandiu perstitit, quousque integram sanitatem recepit. Insuper anno 1635 dolore ischiadis mensibus aliquot sese laborasse dixit, ut coxendice, femore, et dextero crure parum uti posset, nec sine dolore ambulare. Cum Servi Dei opem jam expertus fuisset, ad eum iterum confugit, ut pristinae saluti redderetur. Quam profecto est consecutus, quemadmodum paucis post annis ejusdem Servi Dei auxilio ab ulceribus in crure exortis, necnon gravi dentium dolore liberari meruit.

26. Uxor cujusdam Fabricementarii cum sinistri pedis dolore teneretur, ut nec gradi posset, si aliquando liberorum opera ex loco aliquo removenda erat, tanto afficiebatur dolore, ut se se morti proximam arbitraretur, remedia adhibuit humana quamplura: sed cum nullo sibi esse adjumento conspiceret, ad Deum conversa, ipsius misericordiam enixe deprecabatur. Animo tamen repetens, quae miracula per intercessionem Servi sui in dies efficeret, ad hujus sepulchrum septies ituram se vovit, ut praesidium experiretur. Voto emisso, eas vires se accepisse sensit, quibus facile ad sepulchrum Servi Dei accedere posset, quamvis non sine corporis molestia. Expleta ejusdem sepulchri visitatione, et voto absoluto, sanam se, et optima valetudine, affectam sensit, adeout, ex quo votum emisit, de die in diem sanitatis gradus usque ad extremum augeri experiehatur: et postremo cum nullo se dolore jactatam conspiceret, pedem cuicumque ostendere non recusabat, in quo tumoris signa apparebant, ut Deus in Sanctis suis admirabilis laudaretur.

27. Sacerdos Stephanus Canduccius ejusdem Veruchensis Oppidi Parochus, cum gravi crurium morbo constictaretur, itaut summa difficultate ambularet; necessitate vero visitandi infirmos, aliorumque munium paroeciae compulsus, cum aegre ferret hujusmodi infirmitatem, eo quod imposito sibi muneri satisfacere non posset, emissis ad Servum Dei precibus, absolutam est sanitatem consecutus, in expedite, prompteque omnia, quae ad commissam sibi animarum curam pertinebant, perficere posset.

28. Magdalena Octavii Landi Uxor, cum per plures dies gravissimis partus doloribus affecta vitae periculum vereretur, et infantis vitam in summo esse periculo positam existimaret, Servi Dei praesidium sensit, nam se doloribus solutam conspexit, et puerum edidit in lucem integra sanitate praeditum. Hunc eumdem puerum ex negligentia custodientis famulae in terram prolapsum, semianimen propterea, et claudum, integrae sanitati restitutum accepit ejusdem Servi Dei praesidio, quem summis precibus rogaverat: illum hujus rei causa alba veste induit, tamquam accepti beneficii, et grati animi sui argumentum.

29. Inter caetera vero miracula, quae litteris consignata fuere, illud est admiratione dignum, quod die vigesima sexta Augusti anno 1650, contigisse testantur acta ex instrumento decimo nono apud Bollandianos loco paullo ante citato, quod est hujusmodi = Quoniam coram me Notario [is erat Jacobus Burghesius ejusdem Oppidi Veruchii] ac Testibus personaliter constitutus Mag. Franciscus Fronzinus de Macerata, Feretranus, Incola Terrae S. Marini ejusdem Dioecesis, dixit palam, et publice confessus est, se habere Filium legitimum, et naturalem, natum ex se, et D. Francisca de Masis de Verucchio legitima Uxore, nomine Joannem Mariam, annorum duodecim circiter: qui a continuis acerbissimis doloribus per quamplirimus dies cruciatus, aestimabatur, ultimum procul dubio claudere diem. Quare eadem pia Mater procuravit, ut idem dilectus Vir functionibus solitis praefati tunc morientis pueri interesset, prout amore consueto in Filio non defecit. Et ambo compatientes doloribus, proximam jacturam dolentes, stantibus humanis tot medicamentis adhibitis inanibus, et quod nihil prodessent, et quod procul dubio Deus curationem illius ad suam gloriam reservaret; concorditer Jugales praedicti recursum habuerunt ad intercessionem Beati Gregorii Ordinis Eremitarum S. Augustini Veruchiensis, rogaveruntque pro semivivo puero Joanne Maria, attracto in omnibus nervis lacerati corporis: quoniam ad veram attestationem ipsius Francisci Patris brachia, et crura non solum attracta, et reddita penitus inutilia erant, sed etiam haec ad humeros inversa, et haec ad coxendices, adeo quod potius formam pilae, quam rationabilis creaturae dixisses.

30. Sed o infinita Dei bonitas, et clementia! Quam incomprensibilia sunt judicia tua Onnipotens Deus! Quis non judicasset, amplius puerum vivere non posse? Attende benigne Lector, obstupescite omnes Evangelicam veritatem, ad corroborandam sanctam orthodoxam, et catholicam fidem, majora horum facietis. Hoc teneo de illis, quia pia Mater antedicta vovit pro puero visitare Sanctas Reliquias ejusdem Beatissimi Gregorii pro recuperatione sanitatis pueri…, sicque statim porrectis precibus Beatissimo Gregorio, linguam movit ad laudem Dei Patris Omnipotentis: manus, et crura tracta ex indissolubili modo attractionis coepit movere, et postmodum ad destinatos usus, motusque convertere, et ad pristinam sanitatem firmiter reducere, et pro satisfactione voti ad Benefactorem suum cum Matre se conferre; prout et ego cum aliis Veruchiensibus in eadem Terra Veruchii existentibus sanum jubente Deo vidimus.

31. Vir pauper, qui in eodem Oppido victum sibi servili opere quaerebat, in morbum incidit. Nam artritico dolore vexatus, difficillime sese movere poterat, ex quo ineptus cum efficeretur, alimenta necessaria sibi deerant saepissime, ex quo brevi se moriturum inedia, et fame consumptum credebat. Sed cum memoria repeteret, quanta Deus miracula Servi sui Gregorii intercessione ageret, vovit se ad Sacras ejus Exuvias accessurum. Votum absolvit: duos cereos, et signum sui ipsius obtulit, et pristinan sanitatem est consecutus. Eamdem opem Servi Dei experti sunt Rev. P. Paulus Joseph Casatus Mediolanensis Eremitici Ordinis S. Augustini, ejusque Nepos, quemadmodum et Illustris vir Jacobus Mastignonus ejusdem Oppidi Incola continua febri laborantes, qui valetudinem pristinam obtinuerunt.

32. Petrus Franciscus Manduccis ejusdem quoque Oppidi Incola, cum die quadam ad Ecclesiam Reformatorum Sancti Francisci ad confessionem agendam accessisset, indeque Sacris acceptis, Domum regrederetur, a tribus scelestis hominibus personatis, ex litibulis prodeuntibus aggressus est. Laxatis propterea ignei tormenti rotis, cum interficere tentarunt. Ipse vero cum nulla se humana ope instantem necem effugere posse animadverteret, quo potuit mentis affectu, Servi Dei praesidium est deprecatus, ut eum a praesenti mortis mortis discrimine liberaret. Expertus est illico Omnipotentis Dei Servi intercessionem: nam tormenta ignem non conceperunt. Quare illi spe dejecti, arreptis pugionibus, in eum impetum fecerunt, et graviter vulnerarunt. Unus eorum praesertim tanto impetu illum percussit, ut ventre transverberato, olivi arborem cui saucius innitebatur, etiam transfixerit, et eidem affixum reliquerit. Quo scelere perpetrato, eumque jam extinctum existimantes, terga verterunt; non defuit in hoc gravissimo periculo supplicanti sibi praesidium Dei Servus, nam thorace, et subucula tantummodo labefactatis, integer ipse, nulloque vulnere laesus apparuit. Pugionem tamen magna profecto difficultate ex arbore, cui fuerat infixus, extrahere potuit, quod ex vi percussionis contortus evaserat. Recta propterea ad Sepulchrum Servi Dei contendit, et redditis pro tanto beneficio gratiis, pugionem miraculi testem ad Sepulchrum appendit.

33. Frater Paulus Fedrizonius ejusdem Eremitici Instituti Sacerdos professus, et in Conventu S. Augustini ejusdem Oppidi Veruchii Baccalaureus, cum ex assidua duorum mensium febre acerbus dolor sinistrum eius humerum misere vexaret, adeout brachium etiam inutile redderet, quinque, et ultra, mensibus doloris acerbitatem sustimuit. Servi Dei auxilium sensit, admoto ejus Sacro Capite, cujus virtute dolor evanuit, neque unquam ejus molestiam sensit.

34. Pari beneficio affectae fuere duae Virgines, quae diuturna febri conflagrabant. Haec tamen ex illis delibavimus miraculis, quae in dies assidua Servi Dei intercessione tam Veruchii, quam alibi contingunt, quae satis esse confidimus, ut aperte pateat, quanta sit Servi Dei Gregorii Sanctitas, et apud finitimos populos in eumdem pietas, atque religio.

35. Cum vitam Servi Dei Gregorii, resque ipsius gestas, virtutes, summam in proximum charitatem, et poenitentiam per summa capita tradiderimus. Miracula insuper, quae Deus illius precibus assidue operatur; nec non pretiosam in conspectu Domini illius mortem miraculis comprobatam descrispserimus, reliquum est, ut ipsius egregiae Sanctitatis famam ostendamus, ut EE. PP. Signaturam Introductionis pro eorum in religionem, Sanctorumque cultum decernere dignentur.

36. Non solum ab obitu Servi Dei initium ducit fama Sanctitatis, sed etiam ab ipsius puerili aetate, qua piae Matris institutis, praeceptisque eruditus ad Sanctitatem convolabat, usque ad extremum ipsius vitae spiritum, ut clare deprehenditur in Summ. num. 2 a § 1 ad § 4, § 11 et 12, § 18 ad 20 de qua etiam fidem faciunt Testes V, VII, in Proces. Infor. an. 1764 et Testis ex officio §35 et 36. Adolescens enim, ut principio animadvertimus, divitias, paterna bona, et opes contempsit, ut unice Deo adhaereret. Eremiticum Institutum S. Augustini professus, quacumque ratione potuit, virtutis fastigium appetebat, nulli parcens labori, vigilia carnem in servitutem spiritus redegit, quamquam florenti adhuc esset aetate, qua praesertim humanarum rerum cupiditates hominum mentes invadere solent. Orationibus assidue Deum precabatur, obedientiam, et castitatem coluit, quam qui maxime Patria exulare jussus, et alio demigrare, vitam duxit ab omni humano plausu semotam, abditus in sylvis, ut, contempto Mundo, unice Deo frueretur.

37. Non leve est ejus famae Sanctitatis in vita argumentum Haereticorum invidia, quos fidei ardore succensus Divini verbi praedicatione infectabatur, et illud praesertim poenitentiae et solitudinis eremiticae studium, in qua longo annorum intervallo, et summa senectute confectus, inter sui Instituti Eremitas prope Montem Carnerium, et Religiosos Instituti S. Francisci Viros ad fontem Columbum commorantes, (certissimos Testes ejusdem Sanctitatis) Spiritum in manus Domini, quem in simplicitate cordis dilexerat, placidissime efflavit. Famam insuper sanctitatis satis etiam demonstrant ea miracula, quae continuo ab ipsius obitu, ejusdemque intercessione evenerunt. Incrementum sedulo accepit in Patria, tum popularium suorum religione, cum Galeotti Malatesti, cujus supra meminimus, eximia devotione, qui Aedem in ejus honorem construxit. Sepulchrum marmoreum posuit, et inter Sanctorum imagines eam etiam ejusdem Sevi Dei collocavit.

38. Habito vero ab Innocentio VI, Summo Pontifice Beatificationis Indulto, major fuit Populorum pietas, et major etiam propterea fama sanctitatis, quae miraculorum frequentia cujusque generis homines ad ejusdem Servi Dei Reliquias coram venerandas, ad ejus auxilium postulandum impellebat, qui a variis languoribus liberi, et pristinae sanitati restituti, Deum laudabant in Servo suo: cujus praesidium quotidie experitur Veruchensis Populus, apud quem ea est praesertim consuetudo, ut cum pluvia, aut serenitate ad uberes fructus colligendos indigeat, publicis precibus sacrum Servi Dei Caput argentea theca inclusum ad opem Divinam exorandam circumferunt, ut perspicue patet in nostro Processu, et Summ. num. 5, §§ 34 et 35.

39. Haec Sanctitatis fama nullo umquam tempore interrupta fuit, quemadmodum illa monumenta testantur, quae producimus Summario num. 4, § 13, nimirum membranaceus Codex Confraternitatis S. Mariae Misericordiae ejusdem Oppidi Veruchii, qui Codex, ut Periti testantur, anno 1380confectus fuit, in quo cap. XIV Servus Dei Beati titulo designatur, et in eius honorem erectam esse Aram in Templo S. Augustini clare conspicitur. Alia etiam monumenta eodem Summario §. 15 ad 16 producimus, quemadmodum ex libris exitus Conventus S. Augustini ejusdem Oppidi ab annis 1521 usque ad annum 1736, Summario num. 5, § 32, quibus apparet, perpetuam esse, et numquam aliqua ex causa interceptam fuisse, quam comprobavimus, famam Sanctitatis.

40. De annuo in honorem Servi Dei instituto Festo, Dominica scilicet die, quae est postrema mensis Maji, deque supplicationibus una cum donariis ad Sepulchrum Servi Dei, et ad eius Aram Missarum celebratione, atque ad hodiernam etiam diem de fama Sanctitatis vigente, testantur in nostro Processu tum alia monumenta, cum Testes, qui expresse de horum omnium veritate, quae modo congessimus, fatentur, Summ. num. 3, a § 1 ad 20, num. 4, a §. 1 ad 12 et num. 5 a § 1 ad 31. Postremo num. 6, a §. 1 ad 25, ex quibus perspicue intelligitur, neque Ariminensium Episcoporum auctoritate, neque Populi tempore cultum ejusdem Servi Dei umquam fuisse interreptum, neque aliqua temporis longitudine intermissum, sed constanti Populorum pietate, et obsequio servatum, et excultum, ut ex iis, quae produximus, latissime patet.

41. Alterum igitur, priori absoluto, ut arbitramur, requisitum ad hujus Causae introductionem obtinendam nobis demonstrandum manet, quod in precibus amplissimorum Regum, Magnorum Principum, et illustrium Virorum, qui Ecclesiasticis dignitatibus fulgent, versatur, ex iis epistolis quas authographas Eminentissimi, et Reverendissimi Ponentis manibus exhibuimus, aperte constat. In eis vero nihil est, quod S. M. Urbani VIII decretis adversetur, neque ulla ex parte Sacrae hujus Congregationis decretis, et consuetudini obsistat, ut Eminentissimos Patres idem presentis Causae Eminentissimus Relator ccrtiores faciet, quemadmodum deprecamur.

43. Cum igitur noster Dei Servus tantis ornatus virtutibus, studio fidei tuendae adversus Haereses, Divitiarum contemptu, patientia, et humilitate praeditus fuerit, ac praecipua rerum Divinarum meditatione longissimam vitam in Eremo duxerit, et in amplexu Domini, qui eum ad perpetuam, summamque felicitatem, et coronam Justititiae evocavit, mortalitatem exuerit. Sanctitatis vero, et miraculorum famam ab ineunte aetate usque ad obitus diem, et hinc ad haec usque tempora continuam et nunquam interruptam obtinuerit. Insuper cultus tum in Oppido Veruchii, cum Arimini, aliisque in locis a quovis personarum genere perpetuo constanter, et numquam intermissus fuerit, sed praecipua pietate, et religione delatus, ut satis superque ostendimus. Ac tandem cum his accedant Magnorum Principum, et Ecclesiasticorum Virorum preces, et sollicitudines, qui ejus Beatificationis honores summopere exoptant, futurum considimus, ut EE. PP. pro ipsorum benignitate, et in Servos Dei studio religionis Signaturam Introductionis statuere velint, quemadmodum humillime deprecamur.

Quare etc.

Loelius Pichi

REVISA

Joseph Andreas Mariotti Sub-Promotor Fidei